Op donderdag 3 juli 2025 vindt de volgende editie van de Dag van de Ontwerpkracht plaats. Dit jaarlijkse evenement wordt georganiseerd door de vakverenigingen die samenwerken in Platform Ontwerp NL. Het thema van deze Dag van de Ontwerpkracht is ‘Verbonden en verweven’.
Dit thema gaat over de complexiteit van ruimtelijke vraagstukken en oplossingen, over het feit dat systemen en netwerken met elkaar verbonden zijn; over denken door de schalen heen; over sociale verbondenheid van mensen met hun omgeving, maar ook verbondenheid met de politiek en de economie.
We nodigen je van harte uit om op de Dag van de Ontwerpkracht samen met ons te verkennen wat de rol van ontwerp is in het leggen van verbindingen tussen mensen, systemen en ruimtelijke vraagstukken.
Het programma krijgt inmiddels steeds meer vorm. Een tipje van de sluier.
Vitruviuslezing
We starten de dag met de Vitruviuslezing. Deze lezing wordt jaarlijks georganiseerd door Mooi Nederland (Ministerie van VRO) en dient als voeding voor een continue dialoog over ruimtelijke kwaliteit en kwaliteit van de leefomgeving. De Vitruviuslezing wordt dit jaar uitgesproken door de nieuwe Rijksadviseurs voor de Fysieke Leefomgeving: Thijs van Spaandonk en Noël van Dooren.
Masterclasses
Net als voorgaande edities hebben we weer twee rondes van elk acht masterclasses waaruit je kunt kiezen. De onderwerpen zijn divers en beslaan verschillende schaalniveaus en thema’s, maar volgen wel steeds eenzelfde rode draad: verbinden en verweven. Over een paar weken zetten we het volledige programma online. Nu alvast een greep uit de onderwerpen.
Woningbouw in de bestaande stad: Hoewel buitenstedelijk bouwen initieel goedkoper lijkt is binnenstedelijk bouwen op lange termijn goedkoper en levert dit een hogere maatschappelijke meerwaarde op. Hoe maak je beter, efficiënter en slimmer gebruik van de ruimte(s) die we al hebben?
Fluïde Grenzen: “Het Nieuwe Samenleven” gaat om “fluïde grenzen”. We zoomen in vanuit een stedelijke ‘onze plek’ naar de individuele beleving ‘mijn plek’. Wat is de verbinding tussen de straat en woonkamer, en hoe hangt deze beleving af van een culturele achtergrond, maar ook hoe je fysiek woont en werkt, en of je kon en kan spelen als kind bijvoorbeeld? We kijken naar verleden, heden en toekomst aan de hand van drie Haagse wijken.
Stand van de Stedenbouw: In het Lagerhuisdebat over de ‘Stand van de Stedenbouw’ gaan we in op wat een plan een goed plan maakt en hoe we van elkaar kunnen leren in grootschalige gebiedsontwikkelingen voor zowel binnenstedelijke als buitenstedelijke locaties. Welke factoren zijn in welke type plannen doorslaggevend? Bestaat er nog zoiets als universele waarden of is alles locatiespecifiek en hoe kunnen we vanuit de cross overs van verschillende disciplines van elkaar leren?
Onze plek – de cultuur van de leefomgeving: In het project ‘Onze plek’ zijn groepen bewoners door het hele land actief betrokken bij het inventariseren van de culturele humuslaag van de plekken waar zij leven. Dit leverde kennis op over mogelijkheden deze mensen een stem tegeven in de ruimtelijke transities waar wij voor staan. In deze masterclass komen enkele voorbeelden aan bod.
Ontwerpers van de 22ste eeuw: De 22e eeuw begint nu, aldus het College van Rijksbouwmeester en Rijksadviseurs. Vanuit alle kanten wordt er om ontwerpkracht gevraagd om een duurzame, robuuste en adaptieve toekomst te ontwerpen. Maar hoe ziet de ontwerpsector er zelf uit in die toekomst? Als jonge generatie willen wij aan de hand van dialoog (een ‘ontwerp-burgerberaad’) onze positie en waarde in kaart brengen en een helder geluid geven als de stem van de 22e eeuw. Deze masterclass wordt georganiseerd door de jongerenafdelingen.
Ontwerpkracht op de bestuurlijke tafels: Slotmanifestatie van de Community of Practice ‘Ontwerpkracht op de bestuurlijke tafels’. De CoP analyseerde de afgelopen maanden negen afgeronde ontwerpend onderzoeksprojecten en voerde 360 graden interviews met de betrokken ontwerpers, beleidsmedewerkers en bestuurders. In deze masterclass staan de geleerde lessen centraal. En hoe nu verder?
Transformatorhuisjes en tussenstations in de openbare ruimte: De verzwaring van het energienetwerk heeft een enorme impact op de ruimte. Er moeten veel bouwwerken als transformatorhuisjes en tussenstations bijkomen, en daarvoor wordt vooral naar de openbare ruimte gekeken. Hoe krijg je die goed ingepast? Het is een technische opgave die gebiedsgerichte oplossingen vraagt en koppeling met andere opgaven. En wie doet wat?
Nieuwe bouwcultuur – natuur in de stad: Groene ambities voor de gebouwde omgeving zijn er vaak genoeg, maar om die te verwezenlijken, is er nog wel wat nodig. Zijn groennormen, zoals de 3-30-300 regel, het antwoord? Begint het van onderop? Of vraagt het samenleven met natuur in de stad een compleet andere houding? Hoe kunnen we (grote en kleine) stappen zetten naar een werkelijk natuurinclusieve gebouwde omgeving. In deze masterclass laten we voorbeelden zien en gaan in gesprek.
Daarnaast zijn er masterclasses over bouwen tegen eenzaamheid, goed opdrachtgeverschap, de gezonde en toekomstbestendige stad, Nevelstad vs. Netwerkstad, industrieel bouwen met kwaliteit, etc.
Den Haag als gaststad
Den Haag is de gaststad van dit jaar. De gemeente organiseert twee masterclasses en excursies en laat daarin zien hoe ontwerp wordt ingezet om goede ontwikkelingen in gang te zetten.
Excursies
De Dag van de Ontwerpkracht wordt gehouden in het Postilion hotel en convention centre vlakbij station Den Haag Hollands Spoor. We zitten daarmee midden in interessante oude en nieuwe ontwikkellocaties. Denk aan de Schilderswijk waar oude (sociale) structuren met retrospectieve spijt zijn afgebroken om tot een wijk met “allure” te komen, maar ook Binckhaven, Trekvlietzone, Mercurius Kwartieren Noord-West. Genoeg te zien en te vertellen! Fotograaf Theo Baart neemt je mee door Den Haag Zuidwest en brengt ruimtelijk-sociale opgaven en kansen in beeld aan de hand van concrete plekken.
Netwerken
Naast alle lezingen, excursies en masterclasses is er voldoende ruimte om elkaar te ontmoeten en te netwerken, tijdens de lunch en de afsluitende borrel.
Voor ontwerpers en niet-ontwerpers
Last but not least: de Dag van de Ontwerpkracht gaat over ontwerp, maar is niet alleen voor ontwerpers. We nodigen expliciet ook niet-ontwerpers uit om te ontdekken wat ontwerp en een ontwerpende aanpak kan brengen.