‘Nature of Hope’, 11e Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam

De elfde editie van de Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam (IABR) opent op zaterdag 29 juni met een feestelijk programma. Zondag 30 juni is het openingssymposium rondom het thema voor deze editie: ‘Nature of Hope’. Beide evenementen vinden plaats in het Nieuwe Instituut in Rotterdam. De tentoonstelling Nature of Hope is vanaf de opening op zaterdag 29 juni tot en met zondag 13 oktober te bezoeken.  

Het thema van dit jaar: Nature of Hope 
In de context van de klimaatcrisis en de uitputting van natuurlijke hulpbronnen, zoekt de architectuur antwoord op de vraag: ‘Hoe bouwen we met respect voor onze natuurlijke omgeving?’ Nature of Hope richt zich op manieren waarop ruimtelijk ontwerp kan bijdragen aan behoud van natuur en biodiversiteit, herstel van ecologisch evenwicht en maatschappelijke verbetering. Voorbeelden hiervan bestaan al over de hele wereld en bieden hoop en inspiratie voor vernieuwende benaderingen binnen de architectuur.   

Van 29 juni tot en met 13 oktober toont de IABR met Nature of Hope de nieuwste trends aan zowel het geïnteresseerde publiek als professionals uit de vakgebieden van landschapsontwerp, architectuur en stedenbouw. De biënnale brengt toonaangevende voorbeelden uit de ontwerppraktijk samen: van succesvolle lokale initiatieven en innovatieve bouwwerken tot ecologische werkmethoden en materialen. 

De Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam bestaat uit drie hoofdonderdelen:  

1) Tentoonstelling in het Nieuwe Instituut 
De tentoonstelling Nature of Hope is te zien in het Nieuwe Instituut, het nationale museum voor architectuur, design en digitale cultuur in het Rotterdamse Museumpark. De ruim 50 tentoongestelde architectuurpraktijken omvatten een divers scala aan ideeën en benaderingen die wereldwijd worden toegepast. Zo zijn er ruimtelijk ontwerpers die werken met lokale en bio-based materialen, architectenbureaus die beleid en wetgeving onderzoeken en veranderen, en burgerinitiatieven die bottom-up samenwerken met onze beroepspraktijk.   

Enkele praktijkvoorbeelden uit de tentoonstelling:
Het Belgische BC Materials toont hoe het gelukt is om restgrond om te zetten in duurzaam, ongebakken bouwmateriaal. Deze ‘léém’ producten worden niet alleen gebruikt in hun eigen projecten, maar zijn ook beschikbaar op de Belgische markt. 

Hoe architecten ook sociale actie kunnen bevorderen blijkt uit het engagement van Platform Woonopgave. Vanuit een ontwerpende blik herdefiniëren zij de woningcrisis: niet als een probleem van bouwen, bouwen, bouwen, maar van anders omgaan met ruimte.

Academische Werkplaats Bodem biedt ruimte voor experiment rondom de bodem in de stad, en nodigt vanuit de Gemeente Amsterdam allerlei interdisciplinaire betrokkenen uit om kennis, nieuwe perspectieven en toepassingen te delen met betrekking tot de levende bodem in de stad. De resultaten van die bijeenkomsten zijn op de IABR te zien in videokunstwerken door beeldend kunstenaar Jeahun Park op de IABR. 

IABR 2024 verweeft praktijkvoorbeelden als deze met architectuurcultuur om te laten zien hoe het vak bij kan dragen aan ecologisch herstel. Daarbij is veel ruimte voor verbeelding: van een lexicon door het Braziliaanse collectief Ruinorama, dat afro-inheemse kennis en ervaringen vertaalt naar Rotterdam, tot de kaarten van cartografe Alexandra Arènes die laat zien hoe kwetsbaar de aarde is die ons leven mogelijk maakt.  

2) Het publieksprogramma 
Gedurende de biënnale is er een uitgebreid publieksprogramma met diverse events, symposia, rondleidingen, excursies, lezingen en workshops. Een deel hiervan vindt plaats in de Practice Place, een ontmoetingsruimte ontworpen door Théo Demans en Clemence Seilles, waar we de architectuurgemeenschap in de breedste zin uitnodigen om samen te komen rondom transformatie van de praktijk – van bodem en water sturend tot werkomstandigeden, van bioregionaal bouwen tot nieuwe waardemodellen. Gedurende zeven Assemblies, gedocumenteerd in een levend archief ontworpen door meta office, roepen we de ontwerppraktijk op om hoopvolle allianties te smeden. Het volledige publieksprogramma kun je bekijken via de website. 

3) Botanical Monuments - groene route door Rotterdam 
Deze route voert je langs een twintigtal lokale groene initiatieven in de openbare ruimte van Rotterdam, zoals een botanische tuin, een voedselbos en een moeras. Normaal gesproken blijven deze bijzondere plekken misschien onopgemerkt, maar er schuilen interessante netwerken en verbindingen met de natuur achter de tuinierspraktijken die belangrijk zijn voor de biodiversiteit in de stad. Door de toevoeging van deze netwerken aan Nature of Hope, hopen we dat je zodanig wordt geïnspireerd dat er meer van dit soort initiatieven volgen. 

Wat doen wij als IABR?
IABR ondersteunt onderzoek naar bestaande (master)plannen om meer ecologische projecten te realiseren binnen de disciplines architectuur, landschaps- en stedenbouw. Om de twee jaar presenteert IABR een uitgebreid, cultureel publieksprogramma waarbij zowel de verbeeldingskracht van architectuur wordt gevierd als de positieve impact die het heeft op het ruimtelijke, ecologische, economische en sociale klimaat.

Het curatorenteam van Nature of Hope, onder leiding van Saskia van Stein (directeur IABR), bestaat uit: 

• Janna Bystrykh - Architect en onderzoeker 

• Catherine Koekoek – Filosoof en publicist  

• Alina Paias - Ruimtelijk ontwerper en onderzoeker

• Hani Salih - Onderzoeker en auteur 

• Noortje Weenink - Ontwerper en auteur    
  

De volledige lijst van deelnemers aan de biënnale is beschikbaar op de website.

bron: IABR